https://ikariologos.gr/oroi-xrisis/
Τα χρήματα, μεγαλώνουν στα δέντρα!

Τα χρήματα, μεγαλώνουν στα δέντρα!

Της Διπλανής

Τα δέντρα καθαρίζουν την ατμόσφαιρα, εμπλουτίζοντάς τη με οξυγόνο, περιορίζουν το άγχος, ενισχύουν την ευτυχία, μειώνουν τον κίνδυνο των πλημμυρών και με πολλούς τρόπους συμβάλλουν στην εξοικονόμηση χρημάτων. Έτσι, αντί να τα κόβουμε προς χάριν της ανάπτυξης των πόλεων, μήπως πρέπει τα Ηνωμένα Έθνη να διαμορφώσουν μια νέα αστική ατζέντα για την προστασία τους;

Κι αν νομίζετε ότι το πρόβλημα μπορεί να ξεκινάει και να τελειώνει κάπου στην Πεντέλη ή τους πρόποδες της Πάρνηθας πρέπει να συνεκτιμήσετε κάποια παραπάνω στοιχεία.

Στον ορίζοντα ψηλά πάνω από την άκρη της Πέμπτης Λεωφόρου στο Μανχάταν κυριαρχούν τεράστια καταπράσινα σύννεφα από αμερικανικές λεύκες φτελιές ή όπως πιο γλαφυρά έχει περιγράψει η ιστορικός Τζιλ Τζόουνς, τα τοξωτά κλαδιά τους σχηματίζουν παίζοντας με το φως «έναν όμορφο καθεδρικό της σκιάς». Σήμερα ωστόσο, ακόμη κι αυτά τα δέντρα που είχαν ταυτιστεί με το αστικό τοπίο αντιμετωπίζουν προβλήματα επιβίωσης απειλούμενα από τη λεγόμενη «Ολλανδική ασθένεια της φτελιάς (το Ophiostoma ulmi), μια μυκητώδη μόλυνση που έχει αφανίσει εκατομμύρια δέντρα κι έχει κάνει επείγουσα την ανάγκη καλλιέργειας νέων ανθεκτικών ποικιλιών.

Κι ενώ μιλάμε για δέντρα που λατρεύουν το χώμα των πόλεων, απλώνουν τα κλαδιά τους μέσα στην κίνηση και παρέχουν σκιερά καταφύγια ενταγμένα απόλυτα στο αστικό τοπίο, όπως επισημαίνει η Αμερικανίδα ιστορικός Τζιλ Τζόουνς, τα φυτά αυτά έχουν πέσει θύματα «των ασθενειών, της ανάπτυξης αλλά και των συρρικνούμενων δημοτικών προϋπολογισμών».

Χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, στην Μπανγκόκ, η μεγαλύτερη απειλή για τα δέντρα της πόλης είναι οι κατασκευαστικές εργασίες. Πρόσφατα, μια ομάδα κατοίκων ξεσηκώθηκε για να σώσει τα δέντρα της συνοικίας της, όταν αποφασίστηκε να κοπούν για να ανοίξει ο δρόμος για έναν χώρο στάθμευσης αυτοκινήτων. Ξεκίνησαν την πρωτοβουλία Big Trees Project και μέσα σε λίγες εβδομάδες η συμμετοχή ξεπέρασε τις 16 χιλιάδες. Σύμφωνα με αξιωματούχο των Ηνωμένων Εθνών ανάλογες ομάδες προστασίας των δέντρων δρουν ήδη στη Μαλαισία, την Ινδία και το Τσαντ.

Μέσα στο μήνα, εκπρόσωποι από πολλές πόλεις του κόσμου θα συγκεντρωθούν στο Κίτο του Ισημερινού για τη διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών, με θέμα την αειφόρο αστική ανάπτυξη Habitat III. Η συμφωνία που βρίσκεται στο στάδιο της επεξεργασίας έχει τίτλο «Η νέα αστική ατζέντα» και φιλοδοξεί να ανταποκριθεί στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο παγκόσμιος αστικός πληθυσμός. Σ’ αυτήν γίνονται εκτενείς αναφορές στους χώρους πρασίνου που είναι απαραίτητοι για τη φυσική και τη σωματική υγεία των κατοίκων αλλά και την οικοδόμηση της κοινωνικής συνοχής.

Επιστημονικά στοιχεία δείχνουν ότι τα δέντρα μπορούν να ρίξουν από 2 έως 8 βαθμούς τη θερμοκρασία στις πόλεις. Όταν φυτεύονται κοντά σε κτίρια με σωστή εργονομία, εξασφαλίζουν τη μείωση στη χρήση κλιματισμού κατά 30% και την κατανάλωση ενέργειας για θέρμανση κατά επιπλέον 20-50%. Ένα μεγάλο δέντρο μπορεί να απορροφήσει 150 κιλά διοξειδίου του άνθρακα το χρόνο καθώς και να φιλτράρει πολλούς από τους αερομεταφερόμενους ρύπους.

Κι αν είναι δύσκολο να αποτιμήσει κανείς τι σημαίνει οικονομικά το ότι μια λεωφόρος με πλατάνια μπορεί να καλύψει με επάρκεια τον ενοχλητικό θόρυβο από την κίνηση των αυτοκινήτων είναι αντίθετα μετρήσιμο το γεγονός ότι όπου υπάρχει «πράσινο», η αξία των ακινήτων αυξάνεται κατά τουλάχιστον 20%. Άρα ίσως δεν είναι και τόσο παράλογο το συμπέρασμα ότι «τα λεφτά μεγαλώνουν στα δέντρα».

Όταν η υπηρεσία φροντίδας των πάρκων της Νέας Υόρκης υπολόγισε την οικονομική απόδοση των δέντρων, βρήκε ότι τα οφέλη ανέρχονται σε 129 εκατ. δολάρια το χρόνο σε σχέση με τα 22 εκατ. που κοστίζει η ετήσια συντήρησή τους.

Μελέτες που έχουν γίνει σε παγκόσμιο επίπεδο δείχνουν ότι ιδανικά οι σύγχρονες πόλεις πρέπει να έχουν 40% κάλυψη πρασίνου. Όσο για το πόσο εύκολο είναι να κεφαλαιοποιήσει κανείς τα αντίστοιχα οφέλη αρκεί να σκεφτεί πόσο μπορεί να είναι τυχαίο πως οι ακριβές συνοικίες των αστικών κέντρων είναι εκείνες που έχουν πολύ πράσινο ενώ στις υποβαθμισμένες υπάρχει έντονη έλλειψη χώρων πρασίνου.

Επιστημονικά έχει επίσης αποδειχθεί η θετική επίδραση των δέντρων, πέρα από την αισθητική, και στο μυαλό μας. Όχι μόνο τα αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης μειώνουν το άγχος αλλά ο εγκέφαλός μας βλέπει το αστικό ως εχθρικό περιβάλλον ενώ οι σκηνές από τη φύση και ό,τι παραπέμπει σ’ αυτές, ενεργοποιούν την αίσθηση του οικείου, περιορίζουν την αγωνία και την κατάθλιψη και κάνουν τους ανθρώπους πιο δραστήριους.

Άλλωστε και από κοινωνικής απόψεως, σε περιοχές με περισσότερα δέντρα, οι άνθρωποι βγαίνουν έξω περισσότερο, περπατούν, γνωρίζουν τη γειτονιά και τους άλλους κατοίκους κι έχουν πιο αυξημένο το αίσθημα της ασφάλειας.

Κάτι που έχει όμως μεγάλη σημασία είναι ότι η αξία που δίνουμε στο πράσινο που μας περιβάλλει έχει να κάνει και με την εμπειρία που έχουμε από την παιδική μας ηλικία. Αυτό όχι μόνο εξηγεί πώς πρέπει να μεγαλώνουν οι ισορροπημένοι σύγχρονοι άνθρωποι αλλά σημαίνει ταυτόχρονα πως κάθε γενιά θα περνάει στην επόμενη όλο και λιγότερες εμπειρίες από το φυσικό μας περιβάλλον με συνέπεια η κατανόηση της φύσης να είναι πιο περιορισμένη, το ίδιο και η… αντικειμενική αξία της!

«Η δε μελέτη φύσεως αγαθά πλείονα δωρείται», έλεγε ο αρχαίος Έλληνας ποιητής Επίχαρμος και ευτυχώς ακόμη μπορούμε να το καταλάβουμε.-

Πηγή

Κοινοποίηση άρθρου: