Καθώς οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν το δεύτερο χτύπημα τυφώνα μέσα σε ένα μήνα, έρχονται στην επιφάνεια σοβαρά ερωτήματα σχετικά με την κλιματική αλλαγή, τους υπαίτιους και το ποιος θα πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες για τις τεράστιες καταστροφές.
Οι τυφώνες Ίρμα και Χάρβεϊ φέρνουν ξανά στο προσκήνιο τις συζητήσεις για τη σχέση μεταξύ της υπερθέρμανσης του πλανήτη και των ακραίων καιρικών συνθηκών και οι επιστήμονες αποδεικνύουν τις συνδέσεις μεταξύ των δύο φαινομένων.
Η εξήγηση των επιστημόνων είναι μέρος μια σύνθετης συζήτησης σχετικά με τα κλιματικά μοντέλα, τα ιστορικά δεδομένα θερμοκρασίας και τις πιθανότητες. Η κατανόηση της βασικής σύνδεσης όμως, καταλήγει σε έναν αρκετά απλό τύπο που προέρχεται από την εξίσωση Clausius-Clapeyron: ο αέρας μπορεί να κρατήσει 7% περισσότερο νερό για κάθε βαθμό Κελσίου που αυξάνεται η θερμοκρασία.
Τα ερωτήματα σχετικά με τους υπαίτιους και την ανάληψη των ευθυνών τους, φαίνεται να χτυπούν την πόρτα του Λευκού Οίκου και μεγαλοεθνικών όπως η ExxonMobil, η Chevron και η BP.
Λίγες μέρες πριν ο τυφώνας Χάρβεϊ σχηματιστεί πάνω από τον Ατλαντικό τον περασμένο μήνα, ο Ντόναλντ Τραμπ (γνωστός αρνητής της κλιματικής αλλαγής) υπέγραψε μια εκτελεστική εντολή για την ανατροπή μιας πολιτικής του Μπαράκ Ομπάμα, η οποία θα βοηθούσε τις αμερικανικές κοινότητες και επιχειρήσεις που υπόκεινται στις επιπτώσεις της αύξησης της στάθμης της θάλασσας να καταστούν πιο ανθεκτικές έναντι του κινδύνου πλημμύρας, όπως αυτές που βυθίστηκαν στο Τέξας.
Σε άρθρο για την σχετική τους μελέτη οι Peter Frumhoff και Myles Allen αναφέρουν: «Γνωρίζουμε ότι το κόστος και των δύο τυφώνων θα είναι τεράστιο και ότι η αλλαγή του κλίματος τους έχει κάνει πολύ μεγαλύτερους από ό,τι θα ήταν κανονικά».
Ποιος θα πρέπει όμως, να πληρώσει για αυτές τις καταστροφές;
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η υπόθεση είναι ότι οι δαπάνες για την αποκατάσταση των κλιματικών ζημιών και την προσαρμογή θα πρέπει να επιβαρύνουν τους φορολογούμενους, μέσω προγραμμάτων ασφάλισης πλημμυρών και ομοσπονδιακών ταμείων για την αντιμετώπιση καταστροφών.
Αυτή η… κοινή παραδοχή όμως αμφισβητείται στα δικαστήρια. Οι αγωγές που κινήθηκαν τον Ιούλιο από τρεις παράκτιες κοινότητες της Καλιφόρνια εναντίον της ExxonMobil, της Chevron, της BP και άλλων μεγάλων εταιρειών ορυκτών καυσίμων υποστηρίζουν ότι οι εταιρείες, και όχι οι φορολογούμενοι και οι κάτοικοι, θα πρέπει να φέρουν το κόστος των ζημιών από τις φυσικές καταστροφές λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Οι κατηγορίες βασίζονται σε εκτεταμένες αποδείξεις ότι οι εταιρείες ορυκτών καυσίμων, γνωρίζοντας ότι τα προϊόντα τους συνέβαλαν σημαντικά στην αλλαγή του κλίματος, εμπλέκονται εδώ και δεκαετίες σε μια συντονισμένη εκστρατεία για τη δημόσια καταστροφή της επιστήμης του κλίματος για να αποφευχθούν νομοθετικές αλλαγές για τα όρια βλαβερών εκπομπών.
Στην μελέτη τους καταλήγουν πως: «Περισσότερο από το 6% της αύξησης της παγκόσμιας στάθμης της θάλασσας οφείλεται σε εκπομπές που εντοπίστηκαν στις ExxonMobil, Chevron και BP». Διαπιστώνουν επίσης ότι οι 90 μεγαλύτεροι παραγωγοί άνθρακα συνέβαλαν περίπου στο 57% της αύξησης του ατμοσφαιρικού διοξειδίου του άνθρακα, και σχεδόν στο 50% της αύξησης της παγκόσμιας μέσης θερμοκρασίας.
Η May Boeve, εκτελεστική διευθύντρια της 350.org, υποστήριξε ότι τα ευρήματα της μελέτης καταδεικνύουν ότι, λόγω της συνεισφοράς τους στην αλλαγή του κλίματος, οι μεγάλοι ρυπαντές είναι εν μέρει υπεύθυνοι και για τα ακραία καιρικά φαινόμενα που προκαλούν ολέθριες επιπτώσεις σε ολόκληρο τον κόσμο.
Η Boeve γράφει χαρακτηριστικά πως «Αυτοί οι τυφώνες θα έπρεπε να ονομαστούν Exxon και Chevron και όχι Χάρβεϊ και Ίρμα».
Αλεξάνδρα Ζουμπαταίου