ου Άκη Γαβριηλίδη
Σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιεύματα, που όλα επικαλούνται τηλεγράφημα του ΑΠΕ, η Νομική Σχολή τού Δημητρίειου/ Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης αποφάσισε ομόφωνα να αναγορεύσει σε επίτιμο διδάκτορα τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ.
Οι πληροφορίες περιλαμβάνουν και δύο αναφορές στο σκεπτικό της απόφασης, μία χωρίς εισαγωγικά και μία αυτολεξεί. Οι δύο αυτές αιτιολογήσεις είναι η μία χειρότερη απ’ την άλλη, και κατά τη γνώμη μου καμία δεν θεμελιώνει επαρκώς ότι υπήρχε κάποια σοβαρή ανάγκη για αυτή την αναγόρευση.
Ειδικά η πρώτη έχει σοβαρά προβλήματα σύνταξης και σαφήνειας. Αφήνω ένα μικρό ενδεχόμενο αυτό να οφείλεται στον δημοσιογράφο. Εν πάση περιπτώσει, η διατύπωση είναι η εξής:
Στην απόφαση της Νομικής Σχολής για την πρόταση επιτιμοποίησης [sic] του κ. Γιούνκερ βάρυνε το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στην οποία προεδρεύει και της οποίας προΐσταται, συγκροτήθηκε με την έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας (2009) ως ευρωπαϊκό θεσμικό όργανο, του οποίου η νομιμοποίηση εν μέρει αντλείται ευθέως από τη βούληση των ευρωπαίων πολιτών.
Οι ασυναρτησίες αυτές θυμίζουν αδιάβαστο μαθητή που προσπαθεί να αυτοσχεδιάσει στις εξετάσεις συνδυάζοντας ό,τι θυμάται από δω κι από κει.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στην οποία προεδρεύει (η προσθήκη του προΐσταται είναι προφανώς περιττή, εφόσον τα δύο ρήματα σημαίνουν ουσιαστικά το ίδιο), υπήρξε ευρωπαϊκό θεσμικό όργανο ήδη από τη Συνθήκη της Ρώμης.
Το μόνο που άλλαξε με τη Λισαβόνα είναι ότι προστέθηκε μία επίφαση εκλογικής διαδικασίας (ούτε καν οι εισηγούμενοι την απονομή τολμούν να ψελλίσουν το επίθετο «δημοκρατική» διότι θα γελούσαν και οι κότες· καταλήγουν λοιπόν με μισή καρδιά στο εύρημα της «εν μέρει ευθέως» άντλησης). Ακόμη όμως και αν υποθέταμε ότι η διαδικασία επιλογής της Επιτροπής είχε γίνει 100% δημοκρατική, γιατί άραγε αυτό θα έπρεπε να μας κάνει να αναγορεύσουμε τον προϊστάμενό της διδάκτορα νομικής τού ΑΠΘ; (ή οποιασδήποτε άλλης σχολής;).
Μετά από αυτά τα ήξεις-αφήξεις, ακολουθεί και το παράθεμα:
«Στην καμπή που βρίσκεται σήμερα η διαδικασία της ολοκλήρωσης της Ευρώπης ανάμεσα στη στασιμότητα και την παρακμή, ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ υπερασπίζεται το άρρηκτο του δεσμού που πρέπει να συνδέει τα κράτη μέλη μέσα στο ευρωπαϊκό σύνολο. Στο πλαίσιο της μόνιμης έντασης που βρίσκεται η Ελλάδα στις σχέσεις της με την Ένωση, αταλάντευτα επιμένει ότι η διάρρηξη αυτών των σχέσεων μόνον ηττημένους θα έχει, τόσο στη μια όσο και την άλλη μεριά της σχέσης».
Περισσότερες φλυαρίες άνευ νοήματος και εκτός θέματος, σαν βγαλμένες από text generator. Οι συντάκτες μάλλον θα πιστεύουν ότι απευθύνονται σε βλάκες, ή –όπερ και το πιθανότερο- ότι κανείς δεν πρόκειται να διαβάσει όσα γράφουν. Ακόμη κι έτσι, φαίνονται σχεδόν σαν να ζητάνε συγνώμη, σαν να μην έχουν πείσει ούτε τον εαυτό τους.
Σε ένα σύντομο κείμενο διαθέσιμο στο διαδίκτυο, αναφέρεται ότι η ισχύουσα νομοθεσία δεν θεσπίζει η ίδια τις προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται για την απονομή τέτοιου τίτλου, αναθέτοντας την αρμοδιότητα αυτή στα Τμήματα. Το ίδιο όμως κείμενο (το οποίο έχει συντάξει ο καθόλα αξιοσέβαστος πρώην Πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας Ιωάννης Πανάρετος) επισημαίνει ότι
Σε πολλές περιπτώσεις, η απονομή του τίτλου του Επίτιμου Διδάκτορα δεν αποτελεί το αποτέλεσμα αυστηρής αξιολόγησης επιστημονικών επιτευγμάτων. Σε άλλες περιπτώσεις, απονέμονται τίτλοι σε άτομα που δεν έχουν σχέση με το επιστημονικό αντικείμενο κάποιου συγκεκριμένου Τμήματος. Πέραν τούτου, ακόμη και η απαίτηση για μία αυστηρή ακαδημαϊκή διαδικασία, όπου οι προτείνοντες θα πρέπει να τεκμηριώσουν την όποια πρότασή τους με παράθεση των έργων του προτεινομένου να τιμηθεί, δεν τηρείται πάντοτε. Γίνεται απλώς μία πρόταση και δεδομένης συνήθως, της κοινωνικής απήχησης και του ονόματος του προτεινομένου, λαμβάνεται απόφαση για απονομή του τίτλου. (Οι υπογραμμίσεις δικές μου).
Νομίζω ότι η συγκεκριμένη περίπτωση αποτελεί το «τζακ ποτ» όλων αυτών των ελαττωμάτων συνδυασμένων.
Ο Ζαν-Κλωντ Γιούνκερ πήρε ένα μάστερ νομικής από το πανεπιστήμιο του Στρασβούργου το 1979. Έκτοτε δεν φαίνεται να καταπιάστηκε ιδιαίτερα με την θεραπεία της νομικής επιστήμης, ούτε καν της πρακτικής –εκτός κι αν επρόκειτο για την ενασχόλησή του με θέματα τελωνειακής νομοθεσίας και συναφών διατάξεων περί φορολογικών παραδείσων.
Από πολύ νωρίς ασχολήθηκε με την πολιτική.
Η ενασχόλησή του αυτή φυσικά έγινε μέσα από τις τάξεις κάποιου κόμματος, άρα εναντίον άλλων κομμάτων ή παρατάξεων.
Η νομική τού ΑΠΘ δεν έχει κανένα λόγο να επενδύει αυτήν τη μερικότητα και τη μεροληψία με ένα μανδύα οικουμενικότητας και ειδημοσύνης.
Η τελετή έχει λέει προγραμματιστεί για τις 13 Ιουλίου. Ο χρόνος δεν είναι πολύς, αλλά είναι αρκετός για τη ΓΣ του Τμήματος να ανακαλέσει την απόφασή της, ή έστω για μεμονωμένους καθηγητές από αυτή ή/ και από άλλες σχολές να διασώσουν την αξιοπρέπειά τους προβάλλοντας με οποιονδήποτε τρόπο κρίνουν σκόπιμο τις αντιρρήσεις τους.
Image result for juncker drunk on stage
Ο Άκης Γαβριηλίδης είναι διδάκτορας της Νομικής του ΑΠΘ και υπάλληλος του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι απόψεις που εκφράζονται σε αυτό το άρθρο δεν αντανακλούν απαραίτητα τις απόψεις του Συμβουλίου.