https://ikariologos.gr/oroi-xrisis/
Α΄ Παγκόσμιος Εξουσιαστικός Πόλεμος Κείμενο με αφορμή την λήξη του προ 100 ετών

Α΄ Παγκόσμιος Εξουσιαστικός Πόλεμος Κείμενο με αφορμή την λήξη του προ 100 ετών

Όπως υποστηρίζουν οι «ειδικοί» της προϊστορίας Μπρεΐ και Λοτιέ, «δεν υπήρχε μεγάλο χάσμα μεταξύ του ανθρώπου κυνηγού και των ζώων. Οι δεσμοί ανάμεσά τους ακόμη δεν είχαν διαρρηχθεί και ο άνθρωπος ένιωθε κοντά στα ζώα που ζούσαν γύρω του και που σκότωναν και διατρέφονταν όπως αυτός… Απ’ αυτά πήρε όλες τις ιδιότητες ο πολιτισμός, τις άμβλυνε –ταχύτητα στις ενέργειές του, εξαιρετικά ανεπτυγμένες αισθήσεις όρασης, ακοής και όσφρησης, φυσική αντοχή σε εξαιρετικά μεγάλο βαθμό, ακριβή και λεπτομερή γνώση των ικανοτήτων και των συνηθειών των θηραμάτων, καθώς και μεγάλη επιδεξιότητα στην αποτελεσματική χρήση των υποτυπωδών όπλων που διέθετε».

Τεράστιες μεταβολές στο κλίμα, στην πανίδα και την χλωρίδα, επέτρεψαν την μετακίνηση μεγάλων κυρίως ζώων, ενώ άλλα είδη εξαφανίστηκαν δια παντός για διάφορες και διαφορετικές αιτίες. Τα εργαλεία που εμφανίστηκαν «ξαφνικά» στα χέρια μακρινών μας προγόνων άρχιζαν να σκαλίζουν την γη, αλλά και να δίνουν νέες δυνατότητες στους τροφοσυλλέκτες-κυνηγούς. Και όμως, δεν υπάρχει καμία βεβαιότητα ότι οι άνθρωποι της λίθινης εποχής ήταν φιλοπόλεμοι κυνηγοί.

Οκτώ με δέκα χιλιάδες χρόνια πριν από την εποχή μας, οι πρώτες αυτοσχέδιες πόλεις απέκτησαν τα πρώτα τείχη και τα πρώτα φυλάκια. Ανθρωπολόγοι αναφέρουν, παρ’ όλα αυτά, ότι στην Πολυνησία της προηγούμενης χιλιετηρίδας, όπως και σε πολλές φυλές των Ατζέκων, οι πολεμιστές αποσύρονταν όταν σκότωναν τον προσωπικό τους αντίπαλο για να τιμήσουν το πνεύμα του και θεωρώντας ότι εκπλήρωσαν το πολεμικό τους καθήκον. Εκατοντάδες χρόνια αργότερα, σε διαφορετικά μέρη, αλλά και εποχές, άνθρωποι πολεμούν για την επιβίωσή τους, για να προστατεύσουν τον χώρο που διέμεναν ή για την ελευθερία τους, αλλά όχι με μεθόδους και τακτικές που πολλαπλασίαζαν τις πιθανότητες ενός «άσκοπου θανάτου», που εξαφάνιζαν την πρωταρχική αρχή της μάχης μέχρι τότε: την κατοχύρωση της προσωπικής ασφάλειας.

Τα όρια που έθετε μια κοινότητα που συναινούσε στην διεξαγωγή μιας μάχης δεν υπερβαίνονταν ανεξάρτητα από την εξέλιξη των πραγμάτων.

Ανθρωπολόγοι ή εθνολόγοι κάνουν, επίσης, εκατοντάδες αναφορές για την κουλτούρα του αυτοπεριορισμού στην μάχη, την συνεχή αναζήτηση τρόπων να διακοπεί ή να αποφευχθεί εντελώς. Το ίδιο πυκνές, όμως, είναι πλέον και οι αναφορές για αιματηρές σφαγές, για δεκάδες χτυπήματα στα σώματα των αντιπάλων που είχαν υποκύψει ήδη στην μάχη.

Δεν είναι σκοπός αυτού του σημειώματος να γίνει διεξοδικότερη τοποθέτηση πάνω σε αυτά τα ζητήματα. Οι σκέψεις αυτές έρχονται να συναντήσουν τις πενιχρές τοποθετήσεις ή τα «ενθυμήματα» που μας προσφέρουν οι κάθε είδους δημοσιολόγοι, σχετικά με την συμπλήρωση εκατό χρόνων από τον «Πρώτο μεγάλο πόλεμο».

Στην Γαλλία, που είναι διάσπαρτη από μνημεία για την πρώτη και την δεύτερη παγκόσμια ανθρωποσφαγή, σε μια κοινότητα που λέγεται Ζεντιού και βρίσκεται στο νομό Κριέζ υπάρχει ένα μνημείο για τους πεσόντες το οποίο δεν εγκαινιάστηκε ποτέ, καθώς απεικονίζει ένα μαθητή να δείχνει με το δάκτυλο του την επιγραφή: «Καταραμένος να είναι ο πόλεμος».

Ο λεγόμενος «Μεγάλος Πόλεμος» δεν ανήγγειλε απλά την συνέχειά του λίγες δεκαετίες αργότερα, ανήγγειλε με τον πλέον μακάβριο τρόπο τον ολοκληρωτικό πόλεμο. Τον πόλεμο που μπορεί και στοχεύει όχι απλά στην συντριβή του αντιπάλου, που δεν δέχεται μόνο τις «παράπλευρες» απώλειες αμάχων, αλλά νομιμοποιεί την προοπτική εξόντωσης του αντίπαλου πληθυσμού. Ο βομβαρδισμός στην Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι, χάραξε για πάντα με την μορφή ενός τεράστιου μανιταριού, ενός γιγαντιαίου καπνού, τις ανθρωποθυσίες όλων των εποχών, εκείνων που πέρασαν, εκείνων που ήρθαν και εκείνων που μέλλονται.

Έγραψε την λέξη «συντριβή» ανεξίτηλα για να επιβεβαιώσει την «νίκη».

Και, όμως, όπως έγραφε ο Μπορίς Βιάν: «Είναι το τανγκό των χαρούμενων στρατιωτικών. Των εύθυμων νικητών τού παντού και τού αλλού. Είναι το τανγκό των διάσημων που πάνε στον πόλεμο. Είναι το τανγκό όλων των νεκροθαφτών»…

Ο Α΄ Παγκόσμιος Εξουσιαστικός πόλεμος διεξήχθη, τα έτη 1914-1918, ανάμεσα σε δύο μεγάλες συμμαχίες ευρωπαϊκών χωρών: την «Αντάντ», [«Εγκάρδια Συνεννόηση» (Εntente Cordiale)] που περιλάμβανε τη Μεγάλη Βρετανία, τη Γαλλία, το Βέλγιο, τη Σερβία, το Μαυροβούνιο, τη Ρωσική Αυτοκρατορία, την Ιαπωνία, την Ιταλία (από το 1915) και τις ΗΠΑ (από το 1917) και την «Τριπλή Συμμαχία» (Γερμανία, Αυστροουγγαρία, Οθωμανική Αυτοκρατορία και από το 1915 τη Βουλγαρία).

H Κατάσταση στα Βαλκάνια

Οι δύο Βαλκανικοί πόλεμοι, (1912-13), που μόλις είχαν τελειώσει, υποχρεώνουν την Οθωμανική αυτοκρατορία να αποτραβηχτεί και έτσι απαλλάσσονται από την υποτέλεια σ’ αυτήν οι Βούλγαροι και οι Σέρβοι του Μαυροβουνίου και της Σερβίας. (Τότε προσαρτήθηκε στην Ελλάδα η Μακεδονία και η Θράκη διπλασιάζοντάς την σε έκταση και πληθυσμό. Μέχρι την μικρασιατική καταστροφή και την ανταλλαγή πληθυσμών το 1922-23, είχαν εγκλωβιστεί στον ελλαδικό χώρο μουσουλμάνοι, εβραίοι και σλάβοι). Αυτή η ανακατανομή στα Βαλκάνια δημιουργεί προβλήματα σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού λόγω των υποχρεωτικών μετακινήσεών του, ανάλογα, κάθε φορά, με την έκβαση των μαχών μέχρι να ολοκληρωθούν οι συμφωνίες και να οριστούν τα τελικά σύνορα.

Στα βαλκάνια (που ονομάζονται «μπαρουταποθήκη της Ευρώπης») επικρατεί αναταραχή λόγω των εθνικών μειονοτήτων που βρίσκονται εγκλωβισμένες στην Αυστροουγγρική επικράτεια (Τσέχοι, Σέρβοι, Σλοβένοι, Κροάτες). Η Σερβία υποστηρίζει (ανεπίσημα) την εξέγερση των «αλύτρωτων» Σλαβικών φυλών που ζουν στις περιοχές της Βοσνίας, Ερζεγοβίνης, Σλαβονίας, Δαλματίας και Κροατίας, υπό την κυριαρχία της Αυστροουγγαρίας. Έχει, μάλιστα, ιδρυθεί στην ουγγρική επικράτεια η «Σερβοκροατική Εταιρεία», η οποία παρ’ όλες τις διώξεις που υφίσταται, διατηρεί τις δυνάμεις της τις οποίες ενισχύει με την εικόνα του ηρωικά μαχόμενου και διωκόμενου «Σλάβου αδελφού»-απελευθερωτή με το γενικό σύνθημα «για μια Μεγάλη Σερβία». Η Ρωσία, από την άλλη, είναι πρόθυμη να υποστηρίξει μια πανσλαβική εξέγερση εναντίον της Αυστρίας (με ποιμενάρχη τον Τσάρο), αφού το φίδι από την τρύπα στα πεδία των μαχών θα το βγάλουν οι Σέρβοι.

Η αφορμή

Για την Αυστροουγγαρία, η Σερβία, αφ’ ενός, αποτελεί σοβαρό κίνδυνο καλώντας,

με συνεχή προπαγάνδα, σε επανάσταση τα 7.000.000 «αλύτρωτων» σλάβων, τους οποίους φιλοδοξεί να συσπειρώσει γύρω της και, εφ’ ετέρου, είναι το σημαντικότερο εμπόδιο για να επικρατήσει στη Βαλκανική και από εκεί να φθάσει μέσω Αιγαίου, στη Μεσόγειο. Οι επίσημες και δημόσιες θέσεις του Αυστριακού κράτους είναι: «Η Σερβία πρέπει να σβηστεί από τον χάρτη. Μέση λύση δεν υπάρχει».

Τον Αύγουστο του 1913, λίγες μέρες μετά τη λήξη του Β΄ Βαλκανικού πολέμου[1], ετοιμάζεται να εισβάλει στα σερβικά εδάφη, ποντάροντας εκτός των άλλων, στο ότι η Σερβία έχει κουραστεί από τους συνεχείς πολέμους. Η σύμμαχός[2] της, Γερμανία, δεν φέρει καμία αντίρρηση, η Ιταλία, όμως, δεν δείχνει προθυμία. Έχει τα δικά της σχέδια και προωθεί το κίνημα του ιρεδεντισμού (irredenta = αλύτρωτος) και διεκδικεί δύο ελβετικά καντόνια, τη Νίκαια, την Κορσική, τη Μάλτα, και τις «αλύτρωτες» περιοχές Τυρόλο, τη χερσόνησο Ιστρία και Γκορίτσια κ.λπ.. Έτσι η επίθεση στη Σερβία αναβάλλεται. Εντείνεται, όμως, η καταπίεση των σλάβων από την αυστροουγγαρία, ειδικά μετά τις νίκες της Σερβίας στους Βαλκανικούς πολέμους, που της έδωσαν δύναμη και σημαντική εδαφική επέκταση.

Η αφορμή προσφέρεται ένα χρόνο μετά. Είναι η εκτέλεση, στις 28 Ιουνίου του 1914, του αρχιδούκα Φραγκίσκου-Φερδινάνδου των Αψβούργων, διαδόχου του θρόνου της Αυστροουγγρικής αυτοκρατορίας. Ο Φραγκίσκος επισκέπτεται την πρωτεύουσα της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, (προσαρτημένης στην Αυστροουγγαρία[3] από το 1908), την ημέρα της εορτής του Αγίου Βίτου (που συμπίπτει με τη θλιβερή επέτειο για τους Ορθόδοξους Σέρβους της μάχης του Κοσσυφοπεδίου[4]) γεγονός το οποίο θεωρείται πρόκληση. Ο 19χρονος Βόσνιος φοιτητής, Γαβριήλ Πρίντσιπ, οπαδός της πανσλαβικής εθνικιστικής κίνησης «Μλάντα Μπόσνα» (Νέα Βοσνία), μαζί με άλλους τρεις νεαρούς συντρόφους του, πυροβολεί αφήνοντας νεκρό τον διάδοχο και τη γυναίκα του Σοφία φον Τσότεκ.

Μία βδομάδα μετά (στις 4 Ιουλίου) η Αυστρία στέλνει μήνυμα στον Τσάρο ότι θεωρεί σωστό να παραχωρηθούν εδάφη της Σερβίας υπέρ των λοιπών βαλκανικών κρατών. Δεν λαμβάνει απάντηση.

Στις 21 Ιουλίου ο Σέρβος πρέσβης παραλαμβάνει τελεσίγραφο, το οποίο παραδίδει στη χώρα του στις 23 Ιουλίου. Το τελεσίγραφο απαιτεί τη διάλυση της οργάνωσης «Ναρόντνα Οντμπράκτα» (Εθνική Άμυνα), την οποία θεωρεί ότι βρίσκεται πίσω από τη δολοφονία του διαδόχου. Απαιτεί Αυστριακοί να μπουν επικεφαλής στις έρευνες για αυτό το θέμα, να διακοπεί κάθε προπαγάνδα κατά της Αυστρίας και να διωχθούν άμεσα από το στρατό, τη διοίκηση και την εκπαίδευση αξιωματικών, υπαλλήλων και εκπαιδευτικών, τα άτομα των οποίων τα ονόματα καταγράφονται σε κατάλογο που θα παρέδιδετο στο Σερβικό κράτος. Απαιτούν απάντηση μέσα σε 48 ώρες.

Στις 24 Ιουλίου, ο Αλέξανδρος Α΄ της Σερβίας στέλνει μήνυμα στον Τσάρο θυμίζοντάς του πως είναι σλάβος και συγχρόνως ζητώντας του να βοηθήσει «τους αδελφούς Σέρβους». Την ίδια ημέρα, κηρύττεται γενική επιστράτευση, ενώ ο Τσάρος απαντά ότι «δεν θα επιτρέψει την εναντίον της Σερβίας προσβολή» και την επόμενη ημέρα θέτει σε επιφυλακή 13 σώματα του ρωσικού στρατού «για την περίπτωση αυστριακής επίθεσης εναντίον της Σερβίας». Ταυτόχρονα με αυτό, αγγλορωσικό διάβημα ζητά να δοθεί παράταση της λήξεως του τελεσιγράφου προς τη Σερβία. Η Αυστρία αρνείται.

Στις 25 Ιουλίου, η Σερβία απαντά στο τελεσίγραφο. Αρνείται τη συμμετοχή αυστριακών υπαλλήλων στις ανακρίσεις και για τα υπόλοιπα διατηρεί επιφυλάξεις. Οκτώ σώματα αυστριακού στρατού βαδίζουν προς τα σύνορα με την Σερβία.

Στις 26 Ιουλίου, αποτυγχάνει πρόταση της Βρετανίας για σύγκλιση τετραμερούς διάσκεψης ειρήνης στο Λονδίνο με τη συμμετοχή Βρετανίας, Γερμανίας, Γαλλίας και Ιταλίας. Η Αυστρία αρνείται να συμμετάσχει. Η Ρωσσία μετακινεί τα 13 σώματα στρατού στα σύνορά της με την Αυστρία.

Ένα μήνα μετά την εκτέλεση του διαδόχου, στις 28 Ιουλίου 1914, η αυτοκρατορία της Αυστρίας κηρύσσει πόλεμο στον βασιλιά της Σερβίας, με τις ευλογίες της Γερμανίας (η οποία μόλις είχε ψηφίσει «ειδικό πολεμικό φόρο» για την ενίσχυση των εξοπλισμών!!) και ήταν πανέτοιμη…

Χρονικό των πρώτων μηνών

28 Ιουλίου 1914: Η Αυστρία κηρύττει τον πόλεμο στη Σερβία. Αυτό σήμαινε κήρυξη πολέμου και στη σύμμαχό της Ρωσία.

29 Ιουλίου: Η Βρετανία δηλώνει ότι δεν θα μείνει αμέτοχη αν ο πόλεμος γενικευτεί και μαζί με τη Γαλλία στέλνουν μήνυμα στη Ρωσία ότι θα σταθούν στο πλευρό της.

31 Ιουλίου: Η Γερμανία στέλνει τελεσίγραφο στη Ρωσία, απαιτώντας δήλωσή της ότι δεν πρόκειται να επιτεθεί σ’ αυτήν ή στην Αυστρία (η Ρωσία δεν απαντά), ενώ, ερωτάται η Γαλλία ποια στάση θα τηρήσει αν προκύψει γερμανορωσικός πόλεμος. Η Γαλλία απαντά ότι «θα πράξει αυτό που το συμφέρον της επιβάλλει».

1η Αυγούστου: Η Γερμανία ανοίγει δύο μέτωπα. Κηρύττει πόλεμο κατά του Τσάρου και στις 3 Αυγούστου πόλεμο και κατά της Γαλλίας. Εισβάλει στο Βέλγιο με σκοπό να φθάσει από εκεί στη Γαλλία. Είναι ο μοναδικός δρόμος καθώς οι γάλλοι έχουν οχυρώσει τη γαλλογερμανική μεθόριο αποτρέποντας τη διέλευση του γερμανικού στρατού. Ακολουθεί αυτόν το δρόμο, σχεδιάζοντας να ξεμπερδεύει γρήγορα με το Δυτικό Μέτωπο έτσι ώστε να στείλει τις δυνάμεις της στο Ανατολικό. Διασχίζοντας, όμως, το Βέλγιο α) παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο και την ουδετερότητα του Βελγίου και β) γίνεται φανερό ότι αυτή η κίνηση μπορεί να δώσει τη δυνατότητα στη Γερμανία να κάνει απόβαση στη Βρετανία.

Την επόμενη ημέρα, 4 Αυγούστου, οι χώρες της «εγκάρδιας συνεννόησης» («Αντάντ») Βρετανία, Γαλλία και Ρωσία, μαζί με τη Σερβία και το Μαυροβούνιο, κηρύττουν τον πόλεμο κατά των κεντρικών αυτοκρατοριών (Γερμανίας και Αυστροουγγαρίας). Ιταλία και Ρουμανία κρατούν ουδετερότητα.

5 Αυγούστου: Οι ΗΠΑ δηλώνουν ουδετερότητα (τον πρόεδρο απασχολούν τα εγκαίνια της διώρυγας του Παναμά).

15 Αυγούστου: Οι συγκρούσεις μεταφέρονται και στις αποικίες. Η Ιαπωνία εποφθαλμιά τις γερμανικές κτήσεις στην Κίνα και προσχωρεί στην «Αντάντ».

20 Αυγούστου: Οι Γερμανοί μπαίνουν νικητές στις Βρυξέλλες και στη συνέχεια κατακτούν μεγάλο τμήμα του Βελγίου με σκοπό, πάντα, να εισβάλουν στη Γαλλία. Μέσα σε λίγες ημέρες 4 γερμανικές στρατιές φθάνουν στον Μάρνη και η κυβέρνηση της Γαλλίας μεταφέρεται στο Μπορντώ.

5 Σεπτεμβρίου: Συγκεντρώνονται γαλλικές στρατιές και διεξάγεται νέα μάχη στον Μάρνη, που κρατά 4 ημέρες. Το απόγευμα της 9ης Σεπτεμβρίου, οι γερμανοί ηττώνται και υποχρεώνονται να υποχωρήσουν. Το τέλος του έτους βρίσκει τα αντίπαλα στρατεύματα εγκατεστημένα, για 4 ολόκληρα χρόνια, ένθεν και ένθεν, σε μια τεράστια οχυρωματική αλυσίδα που φτάνει τα 780 χιλιόμετρα, κατά μήκος των γαλλικών συνόρων. Ο στατικός, αμυντικός πόλεμος των χαρακωμάτων αρχίζει.

28 Οκτωβρίου: Η Τουρκία υπογράφει συμφωνία με την Γερμανία και πολεμά στο πλευρό της, επιτρέποντας συγχρόνως στα γερμανικά πλοία να περνούν τα Δαρδανέλια.

Ο πρώτος Παγκόσμιος εξουσιαστικός πόλεμος έχει ξεκινήσει.

Οι μάχες διεξάγονται, όπως προαναφέραμε, κατ’ αρχάς σε τρία κυρίως μέτωπα-χαρακώματα πολλών εκατοντάδων χιλιομέτρων. Το πιο σημαντικό είναι το Δυτικό Μέτωπο, βόρεια και ανατολικά της Γαλλίας, όπου βρίσκονται αντιμέτωποι οι Γερμανοί με τους στρατούς της Μ. Βρετανίας, Γαλλίας, Βελγίου και στο οποίο, από το 1917, παίρνουν μέρος και οι ΗΠΑ.

Το Ανατολικό, δυτικά της Ρωσίας. Εκεί οι γερμανοί και αυστροούγγροι έχουν αντίπαλους τους Ρώσους. Και, τέλος το αυστροσερβικό, στο οποίο από το πρώτο δεκαπενθήμερο, απωθείται, στη μάχη του Τσερ, ο στρατός της Αυστρίας από τους Σέρβους. Τα πράγματα δεν διαφαίνονται τόσο εύκολα για την Αυστρία.

Το 1915, δημιουργείται ένα άλλο μικρότερο μέτωπο στα βόρεια Ιταλίας και Αυστροουγγαρίας. Αιτία είναι η προσχώρηση της Ιταλίας στην «Αντάντ».

Το 1916, Ελλάδα, Ρουμανία (οι οποίες ενώνονται με την «Αντάντ») και Σερβία μάχονται κατά της Βουλγαρίας και της Τουρκίας.

Άλλα μέτωπα, ταυτόχρονα, ανοίγουν στις αποικίες των εμπόλεμων ευρωπαϊκών κρατών. Στην Αφρική οι γερμανικές αποικίες δέχονται επίθεση από βρετανικές, γαλλικές, βελγικές και νοτιοαφρικανικές δυνάμεις. Επίσης, η Ιαπωνία (μαζί με δυνάμεις της Αυστραλίας και Νέας Ζηλανδίας), επιτίθενται στα νησιά του Ειρηνικού που είναι αποικίες της Γερμανίας. Στη Μέση Ανατολή οι Τουρκικές κτήσεις απειλούνται από τους Βρετανούς, οι οποίοι έχουν δυνάμεις στρατού στην Αίγυπτο.

Η τετραετής σύρραξη ακολουθεί την εξής κλιμάκωση:

1914: Η Γερμανία διεξάγει νικηφόρες μάχες στο Ανατολικό Μέτωπο, καταλαμβάνει τμήμα της Ρωσικής Πολωνίας και στο Δυτικό κατέχει μεγάλο μέρος της ΒΑ Γαλλίας. Η Αυστροουγγαρία έχει υποστεί ήττες και απώλειες εδαφών, καθώς η Ρωσία καταλαμβάνει την Γαλικία.

1915: Στο Δυτικό Μέτωπο, στις 22 Απριλίου, στη Δεύτερη Μάχη του Υπρ, γίνεται η πρώτη μαζική χρήση δηλητηριωδών αερίων (χλωρίου) από τους γερμανούς. Αυτή η ευρεία χρήση αερίων από τα αντίπαλα στρατεύματα χαρακτήρισε τον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο, «πόλεμο των χημικών»

Η Ιταλία προσχωρεί στην «Αντάντ» και η Βουλγαρία στον γερμανο-αυστριακό άξονα. Η Αυστρία συντρίβεται από τη Σερβία και διαλύεται το μεταξύ τους μέτωπο. Η Αυστρία, παρά την ήττα της, ανοίγει νέο μέτωπο με την Ιταλία.

1916: Η ένταση αυξάνεται, οι απώλειες είναι μεγαλύτερες. Στο Δυτικό Μέτωπο διεξάγονται οι μάχες του Βερντέν και η Μάχη του Σομμ με τεράστιες απώλειες. Σημαντικές νίκες της Ρωσίας στο Ανατολικό Μέτωπο. Οι Ρώσοι (ταυτόχρονα με τη μάχη στο Σομμ) επιτίθενται στην Γαλλικία με αποτέλεσμα να διασπάσουν τις αυστριακές γραμμές, να καθηλώσουν τις γερμανικές δυνάμεις και να καταλάβουν την Βουκοβίνα.

Ρουμανία, Πορτογαλία και Χετζάζη της Αραβικής χερσονήσου ενώνονται με την «Αντάντ». Ο Ελευθέριος Βενιζέλος κηρύσσει πόλεμο σε Βουλγαρία και Γερμανία, προσχωρώντας και αυτός στην «Αντάντ».

1917: Στο Δυτικό Μέτωπο, τον Απρίλιο, οι γάλλοι επιτίθενται στην περιοχή Chemindes-Damesme με επικεφαλής τον στρατηγό Νιβέλ, με καταστροφικά αποτελέσματα. Αντικαθίσταται από τον στρατηγό Φιλίπ Πεταίν ο οποίος δήλωνε: «Θα περιμένουν τα τανκς και τους Αμερικανούς». Οι Γερμανοί προσπαθούν να υπερισχύσουν στη θάλασσα χρησιμοποιώντας πολεμικά υποβρύχια εναντίον όλων των πλοίων (ακόμα και των ουδετέρων). Στη Ρωσία ανατρέπεται ο Τσάρος. Οι ΗΠΑ κηρύσσουν πόλεμο σε Γερμανία.

Στην «Αντάντ» προσχωρούν οι ΗΠΑ, η Κίνα και το Σιάμ.

1918: Ως τα μέσα Ιουλίου η Γερμανία επιτυγχάνει νίκες στο πολεμικό μέτωπο αλλά και στο διπλωματικό (υπογραφή της Συνθήκης του Μπρεστ-Λιτόφσκ με τους μπολσεβίκους της Ρωσίας). Έτσι μεταφέρει τις δυνάμεις της στο Δυτικό Μέτωπο καταφέρνοντας ισχυρά χτυπήματα στους αντιπάλους της. Από τα μέσα του Ιούλη μέχρι τον Νοέμβριο, όμως, ηττάται διαρκώς από την «Αντάντ», η οποία ενισχύεται από αμερικανικό στρατό.

Ο πόλεμος τελειώνει στις 11 Νοεμβρίου του 1918.

Στη μάχη ρίχτηκαν 70.000.000 άνδρες, δεν επέστρεψαν στα σπίτια τους 8.500.000 και πάνω από 6.000.000 έμειναν ανάπηροι. Οι νεκροί ανάμεσα στον άμαχο πληθυσμό φτάνουν τα 9.000.000.

Ωστόσο, ο επίσημος τερματισμός του Α΄ Παγκόσμιου Εξουσιαστικού Πολέμου πραγματοποιείται με την υπογραφή της Συνθήκης των Βερσαλλιών την 28 Ιουνίου 1919 η οποία τίθεται σε ισχύ στις 10 Ιανουαρίου 1920.

Οι όροι που υποβάλλονται, από τους νικητές είναι εξουθενωτικοί για τη Γερμανία (η οποία, θεωρείται η βασική υπεύθυνος): κομμάτια του γερμανικού κράτους μοιράζονται σε Γαλλία, Βέλγιο, Δανία, Πολωνία, Τσεχοσλοβακία και κάποια τίθενται υπό την «προστασία» της νεοϊδρυθείσης Κοινωνίας των Εθνών και παραχωρούνται όλες οι αποικίες της, στις Γαλλία και Αγγλία. Έτσι συνολικά η Γερμανία παρέδωσε στους νικητές περισσότερα από 27.000 τετραγωνικά μίλια και περίπου 7 εκατομμύρια ανθρώπων. Επίσης υποχρεώθηκε και «να αποζημιώσει» το Βέλγιο και τη Γαλλία με 34 δισ. δολάρια, (ποσό υπέρογκο για την εποχή) ενώ ο στρατός της περιορίζεται σε 100 χιλιάδες, χωρίς υποβρύχια, αεροπλάνα, πυροβολικό και χημικά όπλα.

Συσπείρωση Αναρχικών

Από την ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, φ.141, Σεπτέμβριος 2014
[1] Ο Β΄ Βαλκανικός πόλεμος τελείωσε με τη «Συνθήκη [ειρήνης] του Βουκουρεστίου» στις 10 Αυγούστου του 1913 μεταξύ Ελλάδας, Ρουμανίας, Σερβίας και Μαυροβουνίου και της ηττημένης Βουλγαρίας.

[2] Πρόκειται για την «Τριπλή Συμμαχία», ένα σύμφωνο συνεργασίας που ετοιμάστηκε και υπογράφηκε μεταξύ Αυστρίας, Γερμανίας και Ιταλίας, ήδη, από το 1882. Οι κινήσεις των εξουσιαστών έχουν σύστημα, μακροχρόνιο πρόγραμμα και δεν βασίζονται στην τύχη…

[3] Η «συμφωνία εξίσωσης» μεταξύ Αυστρίας και Ουγγαρίας το 1867, γνωστή και ως «Αουγκλάιχ», καθιέρωσε τη διττή κυριαρχία της Αυστριακής Αυτοκρατορίας και του Βασιλείου της Ουγγαρίας, κάτω από την ηγεμονία του Φραγκίσκου Ιωσήφ Α΄.

[4] Η μάχη εκτυλίσσεται στις 28 Ιουνίου 1389, στο «πεδίο του κότσυφα», περιοχή που βρίσκεται μόλις 5 χλμ. από τη σύγχρονη Πρίστινα ανάμεσα στα στρατεύματα της Σερβίας και της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Ο στρατός των Σέρβων αποδεκατίζεται. Οι Τούρκοι –με τεράστιες απώλειες και αυτοί– αναβάλουν προσωρινά την προέλασή τους στη Βαλκανική. Ωστόσο, ανήμποροι, πλέον, οι Σέρβοι να αντισταθούν υποτάσσονται ολοκληρωτικά στους Οθωμανούς μέσα σε διάστημα 15 ετών.

ΠΗΓΗ

Κοινοποίηση άρθρου: