https://ikariologos.gr/oroi-xrisis/
Ο αποκλεισμός των παιδιών-προσφύγων από το εκπαιδευτικό σύστημα

Ο αποκλεισμός των παιδιών-προσφύγων από το εκπαιδευτικό σύστημα

ΜΑΡΙΟΣ ΒΑΛΑΣΟΠΟΥΛΟΣ

Ταχεία και ραγδαία πτώση των εγγραφών παιδιών-προσφύγων σε δημόσια σχολεία τα τελευταία δύο χρόνια καταγράφει έκθεση της Υποστήριξης Προσφύγων στο Αιγαίο (RSA). Το κείμενο αναλύει τους φραγμούς σε διαφορετικά επίπεδα στην εκπαίδευση μέσα από τη ματιά των παιδιών-προσφύγων, των γονέων τους και των εκπαιδευτικών.

Η έκθεση εντοπίζει αρχικά την απουσία τακτικής λεπτομερούς δημοσίευσης επίσημων στατιστικών σχετικά με τον αριθμό των παιδιών-προσφύγων σχολικής ηλικίας που διαμένουν στη χώρα, τον αριθμό των παιδιών που έχουν εγγραφεί στα σχολεία και τον αριθμό των παιδιών που τελικά παρακολουθούν την τυπική εκπαίδευση.

Σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης, ο αποκλεισμός των παιδιών-προσφύγων από το εκπαιδευτικό σύστημα έχει φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ. Από τα διαθέσιμα επίσημα στατιστικά στοιχεία καταδεικνύεται μία ταχεία και ραγδαία πτώση των εγγραφών παιδιών-προσφύγων σε δημόσια σχολεία τα τελευταία δύο χρόνια, από 12.867 τον Ιούνιο του 2019 σε 8.637 τον Μάρτιο του 2021. Οι εκπαιδευτικοί τονίζουν ότι η πραγματική φοίτηση στο σχολείο βρίσκεται σε δραματικά χαμηλό ποσοστό. Ο αποκλεισμός οφείλεται σε μια σειρά ελλείψεων στην εφαρμογή του εκπαιδευτικού πλαισίου, στις καθυστερήσεις στη δημιουργία τάξεων υποδοχής και ΔΥΕΠ και στην πρόσληψη διδακτικού προσωπικού, στην απουσία ή ανεπάρκεια υπηρεσιών μεταφοράς.

Το παράδειγμα της Ριτσώνας
Η υπόθεση του καταυλισμού στην Ριτσώνα Ευβοίας είναι ένα εμβληματικό παράδειγμα του αποκλεισμού των παιδιών-προσφύγων από την τυπική εκπαίδευση στην Ελλάδα.

Σύμφωνα με την έκθεση, μετά τον διπλασιασμό του πληθυσμού το 2020, ο καταυλισμός φιλοξενεί 2.763 πρόσφυγες, μεταξύ των οποίων πάνω από 800 παιδιά σχολικής ηλικίας. Ενώ οι νέες τάξεις δεν έχουν ακόμη στελεχωθεί, δεν υπάρχουν αρκετά λεωφορεία για να μεταφερθούν όλα τα παιδιά στο σχολείο ώστε να παρακολουθήσουν μαθήματα στις τάξεις που λειτουργούν από πέρυσι. Σήμερα, όλα τα παιδιά του καταυλισμού παραμένουν εκτός σχολείου, ενώ η Δήμαρχος Χαλκιδέων έχει αντιταχθεί στην πρόσβασή τους σε τοπικά σχολεία, υποστηρίζοντας ότι η σχολική υποδομή δεν δύναται να απορροφήσει επιπλέον μαθητές και ότι η ένταξή τους θα δημιουργούσε κινδύνους για τη δημόσια υγεία λόγω της πανδημίας του COVID -19.

Άλλοι παράγοντες
Σε άλλο σημείο της έκθεσης καταγράφονται και άλλοι παράγοντες που εμποδίζουν την πρόσβαση των παιδιών-προσφύγων στην εκπαίδευση που απορρέουν από ευρύτερες ελλείψεις στο ελληνικό σύστημα ασύλου, συμπεριλαμβανομένων των εμποδίων στη διαδικασία ασύλου, των επισφαλών συνθηκών διαβίωσης και της διακοπής της στέγασης. Τα χαμηλότερα ποσοστά εγγραφής εντοπίζονται στα παιδιά-πρόσφυγες στα νησιά. Κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στα ΚΥΤ, η συντριπτική πλειοψηφία των παιδιών δεν έχει πρόσβαση στην εκπαίδευση, ακόμη και σε μη τυπική εκπαίδευση.

Η RSA διατυπώνει τις ακόλουθες συστάσεις:
Ο πρωταρχικός στόχος οποιασδήποτε ουσιαστικής εκπαιδευτικής πολιτικής πρέπει να είναι η ένταξη των παιδιών προσφύγων στα δημόσια σχολεία με την απαραίτητη υποστήριξη. Προς τούτο, το Υπουργείο Παιδείας πρέπει να συνεχίσει την τακτική εποπτεία και αξιολόγηση της λειτουργίας των ΤΥ-ΖΕΠ και ΔΥΕΠ και να διεξάγει διαβουλεύσεις με τον εκπαιδευτικό τομέα για τον εντοπισμό συγκεκριμένων μέτρων βελτίωσης των πολιτικών.

Το Υπουργείο Παιδείας πρέπει να διασφαλίσει την τακτική δημοσίευση λεπτομερών στατιστικών στοιχείων σχετικά με τον αριθμό των παιδιών-προσφύγων σχολικής ηλικίας που ζουν στη χώρα, τον αριθμό των παιδιών που έχουν εγγραφεί σε σχολεία και τον αριθμό των παιδιών που φοιτούν πραγματικά.

Το Υπουργείο Παιδείας πρέπει να διασφαλίσει την ομαλή και απρόσκοπτη πρόσβαση των παιδιών προσφύγων στο δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα μέσω του έγκαιρου καθορισμού των απαιτούμενων τάξεων, της πρόσληψης διδακτικού προσωπικού και των μέτρων για τη μεταφορά των παιδιών.

Ο περιορισμός των αιτούντων άσυλο σε μεγάλες δομές μακριά από αστικά κέντρα, μεταξύ άλλων στα σύνορα, δεν επιτρέπει στο κράτος να συμμορφωθεί με την υποχρέωσή του να εγγυάται στα παιδιά το δικαίωμα στην εκπαίδευση, όπως καταδεικνύει η ελληνική πρακτική. Για το λόγο αυτό, πρέπει να αποφευχθεί το μοντέλο της υποδοχής σε απομονωμένα μεγάλα κέντρα και η εφαρμογή των διαδικασιών των συνόρων.

Πρέπει να αποφευχθεί ο διαχωρισμός στο εκπαιδευτικό σύστημα. Η δημιουργία παράλληλων συστημάτων εκπαίδευσης εντός των δομών, με βάση την εξ αποστάσεως εκπαίδευση, ή με τη μορφή ξεχωριστών απογευματινών τάξεων κατά κανόνα για τους πρόσφυγες, οδηγεί στη δημιουργία «εκπαιδευτικών γκέτο».

Τα μέτρα για τη δημόσια υγεία δεν πρέπει να συνεπάγονται διακριτική μεταχείριση. Τυχόν επείγοντα μέτρα που επηρεάζουν την ελεύθερη κυκλοφορία πρέπει να σέβονται το δικαίωμα και την υποχρέωση των παιδιών να φοιτούν στο σχολείο.

Περίληψη της έκθεσης με τίτλο: με τίτλο «Excluded and Segregated. The vanishing education of refugee children in Greece»

ΠΗΓΗ: efsyn.gr 

Κοινοποίηση άρθρου: