https://ikariologos.gr/oroi-xrisis/
Οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζουν οι αυτόχθονες της Βραζιλίας από τον νέο πρόεδρο Bolsonaro – Τι λέει ο γιος του αρχηγού της φυλής Huni Kuin

Οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζουν οι αυτόχθονες της Βραζιλίας από τον νέο πρόεδρο Bolsonaro – Τι λέει ο γιος του αρχηγού της φυλής Huni Kuin

Ο υπερδεξιός πρόεδρος της Βραζιλίας, ο Jair Bolsonaro,αναλαμβάνοντας γαβγίζει στους αυτόχθονες λαούς.

“Είμαστε πολύ φοβισμένοι”, λένε αυτοί από τη μεριά τους, αλλά αποφασισμένοι να αντισταθούν.

Σε πλήρη εφαρμογή θέτει το πρόγραμμά του ο Μπολσονάρο στη Βραζιλία, μετά το διάταγμα που υπέγραψε για τη γη των αυτοχθόνων της χώρας. Με το διάταγμα αναθέτει στο υπουργείο Γεωργίας την ευθύνη για τη λήψη αποφάσεων όσον αφορά γαίες που διεκδικούν φυλές ιθαγενών. Η κίνηση αυτή θεωρήθηκε ως τεράστια νίκη για τον αγροτοβιομηχανικό τομέα, ο οποίος θέλει να εκμεταλλευθεί αυτές τις γαίες.

Και δεν φθάνει μόνο αυτό. Επειδή υπάρχει ένα κίνημα αλληλεγγύης προς τους αυτόχθονες, από κοινωνικές, οικολογικές οργανώσεις, αλλά και θεσμικό από διεθνείς οργανισμούς, υπέγραψε και ένα άλλο προσωρινό εκτελεστικό διάταγμα (η ισχύς του οποίου είναι τρίμηνη και θα παύσει να ισχύσει σε περίπτωση που δεν το επικυρώσει το Κογκρέσο της Βραζιλίας) που ορίζει ότι ο γενικός γραμματέας της κυβέρνησης έχει, πλέον, τη δυνατότητα να «επιβλέπει, να συντονίζει, να παρακολουθεί και να συνοδεύει τις δραστηριότητες και τις ενέργειες των διεθνών οργανισμών και των μη κυβερνητικών οργανώσεων στην επικράτεια» της Βραζιλίας.

Στην ουσία ο Κάλος Αλμπέρτο Ντος Σάντος Κρους θα επιχειρήσει να περιορίσει τη δράση των συγκεκριμένων οργανισμών και φορέων στη χώρα, δικαιολογώντας την απόφασή του αυτή με το επιχείρημα ότι «εκμεταλλεύονται και χειραγωγούν τον ιθαγενή πληθυσμό της χώρας»[1].

Από την εκλογή του Bolsonaro όλοι οι άνθρωποι των αυτόχθονων φυλών αισθάνονται μια απειλή. Είναι σε ένα είδος σοκ. Φοβούνται ότι κάτι θα γίνει στον λαό τους και στη φύση γύρω τους, επειδή υπάρχει ήδη μια μεγάλη πληγή. Τώρα με τον Bolsonaro, τα φαντάσματα του παρελθόντος αναβιώνουν. Αισθάνονται σαν να δέχονται νέα εισβολή. Οι αυτόχθονες είναι εντελώς τραυματισμένοι, έχουμε πίσω τους εμπειρίες που δύσκολα μπορούν να εκφράσουν. Έχουν βιώσει πολλή βία από όταν υπήρξε η πρώτη επαφή με τους λευκούς, που ήταν καταστροφή. Οι Λευκοί, που αναζητούσαν καουτσούκ την εποχή εκείνη, φέρθηκαν πολύ βάναυσα για παράδειγμα στη φυλή Χούνι Κουίν.

Ο Txana Bane, 32 ετών, είναι ο γιος του αρχηγού της φυλής Huni Kuin, που αποτελείται από περίπου 15.000 άτομα.. Η φυλή ζει στο Αμαζόνιο της Βραζιλίας στην πολιτεία Acre. Ο Bane πήγε στο σχολείο στην περιφερειακή πόλη Rio Branco στην ηλικία των 13 ετών και όταν ήταν 17 ετών ταξίδεψε στο Ρίο ντε Τζανέιρο. Είναι επίσης συχνά στη Γερμανία, όπου πρόσφατα έδωσε συνέντευξη στην εφημερίδα Tageszeitung, την οποία και μεταφράζω:

taz: Txana Bane, ο λαός σας, οι Huni Kuin, ζουν στο δάσος της Βραζιλίας, στα σύνορα με το Περού. Πώς μπορεί να φανταστεί κανείς τη ζωή εκεί;

Huni Kuin: Είμαστε πάντα έξω, στη φύση, δεν υπάρχει «μέσα». Εμείς παραδοσιακά δεν έχουμε κλειστά σπίτια, κανένα μπάνιο. Δεν υπάρχει ηλεκτρικό ρεύμα, δεν υπάρχει τρεχούμενο νερό και δεν υπάρχει διαδίκτυο. Δεν υπάρχει δρόμος που να οδηγεί σε εμάς, όλοι όσοι έρχονται σε μας πρέπει να κάνουν πολλές ώρες με βάρκα. Διαδίκτυο υπάρχει μόνο στη μικρή πόλη Jordao, αλλά δεν είναι σταθερό. Μεγάλωσα στο δάσος, χωρίς επιρροές από τον πολιτισμό σας. Αυτό δεν μπορεί να το φανταστεί κανείς σήμερα, γιατί τα τελευταία 30 χρόνια τα πάντα έχουν εξελιχθεί τόσο γρήγορα.

Τι έχει αλλάξει από τότε;
Τα μικρά σκάφη με βενζινοκινητήρες έχουν αλλάξει πολύ. Στο παρελθόν, το ταξίδι στην επόμενη πόλη ήταν ένα ταξίδι αρκετών ημερών, σήμερα μπορεί να γίνει σε λίγες ώρες! Την εποχή εκείνη ήμασταν πολύ απομονωμένοι. Εξασφαλίζαμε ότι χρειαζόμασταν για την καθημερινή ζωή από το δάσος και τα παράγαμε οι ίδιοι. Τα ρούχα, το φαγητό, τα πιάτα. Σήμερα βέβαια, χρησιμοποιούμε και πράγματα που προέρχονται από την πόλη. Δεν είναι πια όλοι οι Huni Kuin παραδοσιακά ντυμένοι.

Πού μπορεί να βρεί κανείς ακόμα την παραδοσιακή σας κουλτούρα στην καθημερινή ζωή;
Η κουλτούρα μας είναι πολύ παρούσα στην καθημερινότητά μας, στα τραγούδια μας, στα παραδοσιακά κοστούμια μας, τα οποία ευχαρίστως αναμειγνύουμε με δυτικά ρούχα, στις γιορτές που κάνουμε, στα φαγητά που μαγειρεύουμε. Στη παραδοσιακή μας θεραπευτική τέχνη. Στον τρόπο που αλληλεπιδράμε με τη φύση. Έχουμε μεγάλη επίγνωση της αξίας των παραδόσεών μας, τις οποίες εκτιμούμε και φροντίζουμε. Αυτό αντικατοπτρίζεται επίσης στη γλώσσα μας, την οποία καλλιεργούμε και την οποία κυρίως μιλάμε.

Ποιος είναι ο ρόλος των χρημάτων για τους Huni Kuin;
Παραδοσιακά ο πολιτισμός μας δεν ξέρει από χρήματα. Μας αρέσει πολύ να δωρίζουμε τα πράγματά μας. Γι ‘αυτό ήταν πολύ δραματικό για εμάς όταν είχαμε επαφή με ανθρώπους απόεξω, γιατί δίναμε πολλά και παίρναμε λίγα πίσω. Δεν γνωρίζαμε πώς λειτουργεί το σύστημα. Ακόμα δεν είναι εύκολο για μας να καταλάβουμε ότι τα πράγματα έχουν μια συγκεκριμένη τιμή. Πηγαίνουμε στο Jordao μία φορά το μήνα για να κάνουμε μια μαζική αγορά. Μερικές φορές τα ψώνια είναι πιο ακριβά από τα χρήματα που έχουμε. Τότε πρέπει να μας γράψουν στα μεγάλα καταστήματα. Έτσι, είμαστε συχνά εξαρτημένοι από τους ιδιοκτήτες καταστημάτων. Η εντύπωσή μας είναι ότι ο τρόπος οικονομικής διαχείρισης, έξω απότην κοινότητά μας, διαχωρίζει τους ανθρώπους.

Πώς αντιμετωπίζετε αυτό το δίλημμα;
Έχουμε ιδρύσει έναν συνεταιρισμό που μας επιτρέπει την απο κοινού οικονομική διαχείριση. Αυτή είναι η πρώτη συλλογική οικονομική οργάνωση των Huni Kuin. Είναι σημαντικό εμείς οι Huni Kuin να πάρουμε την οικονομία μας οι ίδιοι στα χέρια μας. Ο συνεταιρισμός πωλεί τα αγαθά που παράγουμε στο δάσος, για παράδειγμα τα κοσμήματα και τα ρούχα και ταυτόχρονα προσφέρει αγαθά που χρειάζονται οι άνθρωποί μας σε φθηνότερη τιμή από ότι στα μεγάλα καταστήματα.

Ο Μπόλσονάρο είπε: “Αν εξαρτάται από μένα, δεν θα εκχωρηθεί πλέον με κανένα τρόπο γη στους Ιθαγενείς στο μέλλον”. Οι ιθαγενικές προστατευόμενες περιοχές είναι “εντελώς υπερμεγέθεις”. Θέλει να προωθήσει την αποδάσωση και δρόμους στο δάσος. Σε αρκετές προστατευόμενες περιοχές έγιναν επιδρομές. Η γη της φυλής σας απειλείται. Πώς το βιώνετε αυτό; Φοβάσαστε την καταστολή;
Πολλοί ιθαγενείς έχουν δημόσια αξιώματα, αυτοί βρίσκονται σε άμεσο κίνδυνο. Η άμεση καταστολή εκφράζεται προφορικά αυτή τη στιγμή. Αλλά πολλοί ακτιβιστές δολοφονούνται στη Βραζιλία – και αυτό είναι βέβαιο ότι θα επιδεινωθεί. Είναι απειλητικό, αλλά τι σημαίνει αυτό για κάθε άτομο, δεν το γνωρίζουμε ακόμα.

Πώς οργανώνεστε ενάντια στις απειλές;
Μια προστασία είναι σίγουρα η δική μας γη. Εμείς οι Huni Kuin είμαστε οι πρώτοι ιθαγενείς στην πολιτεία Acre που αγοράσαμε οι ίδιοι γη. Ο πατέρας μου, ο σημερινός ηγέτης της φυλής Huni Kuin, την αγόρασε στη δεκαετία του 1970 για να προστατεύσει τη φυλή και το δάσος. Αυτό είναι ασυνήθιστο, διότι οι αυτόχθονες λαοί δεν έχουν κανονικά ιδιοκτησία στη γη στη Βραζιλία.

Τι στρατηγικές έχετε ως μελλοντικός ηγέτης του λαού σας;
Στο παρελθόν, οι άνθρωποί μας αγωνίσθηκαν εναντίον του συστήματος ως πολεμιστές. Αυτό δεν λειτούργησε. Πρέπει να βρούμε έναν τρίτο δρόμο. Δεν πρέπει να αγωνιζόμαστε ενάντια στο σύστημα – αλλά να οργανώσουμε τον εαυτό μας με κάτι σαν τον συνεταιρισμόμας και βασικά να είμαστε σε θέση να εργαζόμαστε απόκοινού.

Τι επιθυμείτε για το μέλλον των αυτόχθονων;
Δεν θέλουμε να ζούμε απομονωμένοι στο δάσος. Θέλουμε να βρούμε τρόπους πως να σκεφτόμαστε προς τα μπρος, μαζί με τον έξω κόσμο, χωρίς να εγκαταλείψουμε την κουλτούρα μας. Η προστασία του πολιτισμού μας μαζί με τη προστασία της φύση στην οποία ζούμε, είναι πάντα μέρος της ζωής μας. Ο πολιτισμός μας είναι συνυφασμένος με τη φύση, είναι εύκολο να αναγνωριστεί αυτό στα τραγούδια μας που υμνούν όλες τις πτυχές της φύσης. Δεν ξέρω ακριβώς τι καταλαβαίνετε με τον όρο αυτόχθονες. Για μένα, «αυτόχθων» σημαίνει να ζει αρμονικά και σε συνεργασία με τη φύση. Δηλαδή να μην ζει σε βάρος του οικοσυστήματος ή να παράγει πολλά σκουπίδια. Αυτό εμείς δεν το αντιλαμβανόμαστε σαν αυτοχθονικό. Αυτοχθονικό σημαίνει πάντα: στον κύκλο με τη φύση. Δεν θέλουμε να είμαστε μέρος αυτού του εκμεταλλευτικού συστήματος που πάντα παίρνει μόνοκαι δεν επιστρέφει τίποτα. Αλλά αυτό μας ζητάει ο Μπολσονάρο, να γίνουμε μέρος του καταναλωτικού συστήματος και να εγκαταλείψουμε την αυτόχθονη ταυτότητά μας.

Τι συγκεκριμένα σχέδια έχετε;
Θα ήθελα να αγοράσω ένα κομμάτι γης που βρίσκεται μεταξύ της επαρχιακής πόλης Jordao και της περιοχής των Huni Kuin, στον ποταμό Jordao. Ανήκει σε έναν αγρότη που θέλει να το πουλήσει. Θέλουμε να αναδασώσουμε τη γη και να δημιουργήσουμε ένα χώρο συνάντησης όπου οι κουλτούρες μας μπορούν να συναντηθούν, όπου οι μαθητές θα μαθαίνουν επίσης τι είναι οι αυτόχθονες. Τη γλώσσα, τον πολιτισμό, τη γνώση μας για τα φυτά και τη θεραπεία. Έτσι μπορούμε επίσης να δημιουργήσουμε επαφές με τον τοπικό πληθυσμό και να τον εμπλέξουμε. Πρέπει να δημιουργήσουμε χώρους όπου οι πολιτισμοί μπορούν να δώσουν τον καλύτερο εαυτό τους, όπου κερδίζουν όλες οι πλευρές. Όπου δεν θα πρόκειται για το πως ο ένας πολιτισμός θα καταπιεί τον άλλο. Αυτό είναι το όραμά μου για μια ουσιαστική και προς τομέλλον στραμένη συνύπαρξη- συνεργασία.

Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε εμείς οι Ευρωπαίοι;
Η Ευρώπη μπορεί να βοηθήσει πολύ, ειδικά αυτή τη στιγμή. Η επαφή με τους Ευρωπαίους είναι πολύ σημαντική για εμάς, διότι οι Ευρωπαίοι αυτής της γενιάς δεν έχουν αισθήματα ενοχής απέναντι στους αυτόχθονες. Αυτό είναι διαφορετικό με τους Βραζιλιάνους. Μας βοηθά στο να στηρίζονται οικονομικά και οργανωτικά οι πρωτοβουλίες μας. Φυσικά, είναι επίσης σημαντικό το απλό ενδιαφέρον των ανθρώπων, ώστε να ξέρουν ότι είμαστε εκεί – και βρισκόμαστε σε κίνδυνο.

Ο Bolsonaro λέει για τους αυτόχθονες: «Και αυτοί θέλουν επίσης να αναπτυχθούν, να έχουν Internet». Πώς το βλέπετε αυτό;
Φυσικά και μας ενδιαφέρει ο κόσμος έξω από το δάσος και θέλουμε να μάθουμε. Χρησιμοποιούμε τεχνολογία για να δείξουμε στον κόσμο ότι είμαστε εκεί. Μας αρέσει να δουλεύουμε με οπτικά μέσα, φωτο- και βιντεο-κάμερες για να δείξουμε στον κόσμο ότι έχουμε κάτι να δώσουμε.

Τι έχετε να δώσετε;
Την πρόσβαση στην ευαισθησία. Σε πολλούς, η ευαισθησία της παιδικής ηλικίας χάνεται, χάνεται η ενσυναίσθηση για τον κόσμο γύρω μας, τα ζώα, τα φυτά, τους άλλους ανθρώπους. Εδώ οι Χούνι Κουίν μπορούν να δώσουν πολλά. Είμαστε ένας λαός της γης και για εμάς είναι σημαντικό να φροντίζουμε και να αγαπάμε τη φύση, επειδή αυτή μας φροντίζει και μας αγαπάει. Ζούμε μέσα και από αυτήν. Ούτε καν μας έρχεται η ιδέα ότι μπορούμε να το κάνουμε διαφορετικά.

Πώς αντιμετωπίζετε τότε τον πολιτισμό μας, στον οποίο όλο αυτό φαίνεται πολύ διαφορετικό;
Για εμάς, για παράδειγμα, η βιομηχανική παραγωγή τροφίμων είναι εντελώς παράλογη. Μας φαίνεται ότι είναι αποκομμένη από τους ανθρώπους. Η μαζική παραγωγή είναι μια αντίθεση με την οργανική ενότητα στην οποία ζούμε εμείς. Θα ήταν σημαντικό για μας, αν ο τρόπος με τον οποίο παράγετε τα τρόφιμά σας γίνει πιο υγιεινός. Το όλο σύστημα είναι έντονα βίαιο, όταν κανείς είναι τόσο ευαίσθητος, όσο είμαστε εμείς.

Τι θα θέλατε να πείτε στους ανθρώπους εκεί έξω;
Έχω ένα μήνυμα από το δάσος: Δεν είμαστε μόνοι. Είμαστε συνδεδεμένοι. Η φύση είναι πολύ όμορφη. Ας πάμε μαζί στο μέλλον, τότε θα είμαστε πολύ ισχυρότεροι και ασφαλέστεροι. Οι διαφορετικές ήπειροι είναι σαν την καρδιά μας και την ψυχή μας. Αλλά το σώμα μας είναι η γη.

Πηγή: taz.de, topikopoiisi.eu

ΠΗΓΗ

Κοινοποίηση άρθρου: