Ο τίτλος του σημειώματος απηχεί και αντικατοπτρίζει τις θέσεις και τις διαθέσεις σημαντικής μερίδας ανθρώπων που κατοικούν στην Εύβοια και βλέπουν το ένα μετά το άλλο, βουνά και λόφους, να παραδίδονται στην βαριά αιολική βιομηχανία. Οι αντιδράσεις των πολιτών δεν αποτελούν ένα πρόσφατο γεγονός, τόσο στη νότια Εύβοια όσο και στη Κεντρική, αλλά συνεχίζουν μια αντίσταση που έχει ξεκινήσει παλαιότερα και τώρα κλιμακώνεται και εντείνεται. Και πιθανόν οι εμπειρίες του παρελθόντος να αποτελέσουν διδάγματα για το παρόν και το μέλλον ως προς την πολυμορφία των μέσων τα οποία απαιτούνται να τεθούν σε εφαρμογή για ένα επιτυχές αποτέλεσμα. Και επιτυχία δεν είναι τίποτα άλλο από την ακύρωση των σχεδίων για εγκατάσταση γιγάντιων αιολικών πάρκων στη νότια και κεντρική Εύβοια, που βρίσκεται, για ακόμη μια φορά, στο μάτι του κυκλώνα μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων.
Οι εταιρίες αυτές «γράφουν» στα παλαιότερα των υποδημάτων τους τη λεγόμενη «πράσινη» ενέργεια και τις ΑΠΕ (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας). Άλλωστε, είναι οι ίδιες που ταυτόχρονα με τον ίδιο ή διαφορετικό επιχειρηματικό μανδύα πραγματοποιούν εξορύξεις, παράγουν τοξικά απόβλητα και καταστρέφουν γενικά το περιβάλλον. Και απέχουν παρασάγγας από ορθή παραγωγή-χρήση-διαχείριση της «καθαρής» αιολικής ενέργειας. Απλά είναι μια ακόμη πηγή κερδοφορίας τους σε έναν τομέα, τον ενεργειακό, που παραδοσιακά κράτος-πολιτικοί-εταιρίες κάνουν ένα επικερδές για αυτούς «νταραβέρι». Πρόκειται για μια συνδιαλλαγή που στο ενεργειακό κομμάτι ξεκίνησε σκανδαλωδώς με τη βρετανική POWER και τον τότε πρωθυπουργό Θ. Πάγκαλο το 1925 όταν της παραχωρήθηκε «γη και ύδωρ» και με τον ανήκουστο όρο, που φανερώνει το είδος της συναλλαγής, ότι η πρώτη ύλη ο γαιάνθρακας θα εισάγονταν από τη Βρετανία και δεν θα χρησιμοποιούνταν ο εδώ άφθονος λιγνίτης! Η επικύρωση της συγκεκριμένης σύμβασης έγινε αργότερα επί οικουμενικής κυβέρνησης, γι’ αυτό τονίζουμε το διαχρονικό αλισβερίσι των πολιτικών και με τους ενεργειακούς επιχειρηματίες.
Εντός του Μαρτίου 2021, η Διϋπουργική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων, υπό την προεδρία του Άδωνι Γεωργιάδη, ενέκρινε με όρους fast track επένδυση, ύψους 489 εκ. ευρώ, που αφορά στην εγκατάσταση 8 αιολικών πάρκων συνολικής ισχύος 470 MW, στη Κεντρική και Νότια Εύβοια. Και το όνομα αυτής ΕΛΛΑΚΤΩΡ! Πέρα από το καθαρά περιβαλλοντικό κομμάτι που θα αναπτύξουμε παρακάτω, έχει σημασία να δούμε την κατάσταση της συγκεκριμένης εταιρείας τη στιγμή που ο Άδωνις Γεωργιάδης δίνει την επένδυση και ό(,)τι αυτό συνεπάγεται: επιδοτήσεις «πράσινης» ενέργειας, χαμηλότοκα επιτόκια, Ταμείο Ανάκαμψης κ.ά. Εκτός των άλλων ποταπών ενεργειών έκαναν και λαθροχειρία ανεβάζοντας της θέσεις εργασίας σε 182 ώστε να πληροί τις προϋποθέσεις των μονάδων εργασίας (ΕΜΕ) που επιβάλλουν οι σύγχρονοι κανόνες στρατηγικών επενδύσεων. Αναρωτιόμαστε, με τα χέρια θα γυρίζουν οι έλικες ή με τον αέρα;
Οι βασικοί μέτοχοι της εταιρείας αυτή τη στιγμή είναι η ολλανδική Reggeborgh, ο Λ. Μπόμπολας, ο Δ. Μπάκος και ο Γ. Καϋμενάκης. Οι δυο τελευταίοι βρίσκονται σε αντιπαράθεση με την ολλανδική εταιρεία και τον Μπόμπολα, για να το θέσουμε κομψά. Δημοσιεύματα, συνεντεύξεις, δελτία τύπου, άκαρπες αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου συνθέτουν ένα σκηνικό που φανερώνει τον αναβρασμό ο οποίος υπάρχει στις τάξεις των μετόχων και της διοίκησης. Μια εταιρεία που είχε θέματα με την Επιτροπή Ανταγωνισμού λόγω της εμπλοκής της Reggeborgh με την ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και σημαντικά προβλήματα ρευστότητας, όταν ο Άδωνις Γεωργιάδης αποφάσιζε να δώσει άρον-άρον το έργο στην ΕΛΛΑΚΤΩΡ. Είναι απολύτως βέβαιο, ότι ο υπουργός Ανάπτυξης ξέρει αυτά και άλλα τόσα για την εταιρεία αλλά, για κάποιο λόγο –που ούτε η αγορά το γνωρίζει, ούτε τα εγχειρίδια οικονομικών το διδάσκουν– κάνει deal 500εκ. με μια αφερέγγυα (τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο) και σε «εμπόλεμη» κατάσταση εταιρεία. Επίσης, όπως διαβάζουμε στις οικονομικές σελίδες κυριακάτικων εφημερίδων, η Παγκόσμια Τράπεζα έχει επιβάλει ποινή αποκλεισμού στην εταιρεία από κάθε έργο που χρηματοδοτεί έως το Μάρτιο 2022. Μην μάς πει ότι δεν ήξερε…
Το άλλο μεγάλο ζήτημα με τις ΑΠΕ που δεν σχετίζονται με το περιβαλλοντικό αλλά με το χρηματοοικονομικό σκέλος, επίσης, είναι ο ειδικός λογαριασμός ΑΠΕ, ο ΕΛΑΠΕ (Ειδικός Λογαριασμός για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας), και τα ελλείμματα που αυτός παρουσιάζει. Για το 2020 το έλλειμμα ανήλθε στα 220εκ. ευρώ και η λύση από την κυβέρνηση δόθηκε με την επιβάρυνση των καταναλωτών. Ο συγκεκριμένος ειδικός λογαριασμός αφορά και στα έσοδα που προκύπτουν από τα φωτοβολταϊκά(φ/β) και, που ίσως πολλοί θυμούνται, τις παράλογες τιμές που είχαν δοθεί από τους κυβερνώντες πριν από εννέα και πλέον χρόνια στους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας μέσω φ/β. Τότε που δινόταν επιδότηση έως και 60% στην κατασκευή φ/β και αρκετοί αγρότες προτιμούσαν να μετατρέψουν τα χωράφια τους σε φ/β πάρκα. Ποιοί κέρδιζαν τότε από τα «τυχαία» λάθη των κυβερνήσεων; Οι κατασκευαστές φ/β, κυρίως γερμανικές αρχικά και στη συνέχεια κινέζικες εταιρείες, το κράτος μέσω της φορολόγησης και οι τράπεζες μέσω της χορήγησης δανείων. Κεφάλαιο-Κράτος-Τράπεζες, οι συνήθεις ύποπτοι. Ήταν τέτοια η φρενίτιδα κατασκευής που οι στόχοι παραγωγής που είχαν τεθεί για το 2020 είχαν επιτευχθεί από το 2013. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και τώρα με τους ίδιους πρωταγωνιστές. Ο εθνικός στόχος εγκατεστημένης ισχύος από ΑΣΠΗΕ (Αιολικούς Σταθμούς Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας) έως το 2030 είναι 7,05GW και η εγκατεστημένη και λειτουργούσα παραγωγή το 2020 ήταν 3,11GW και η άμεσα αναμενόμενη εγκατεστημένη ισχύ φτάνει τα 8,83GW. Ο στόχος υπερκαλύπτεται 8-9 χρόνια πριν το 2030 και όλοι καταλαβαίνουμε το γιατί.
Αλλά το μεγαλύτερο πρόβλημα κατασκευής αιολικών πάρκων δεν είναι ούτε επιχειρηματικό ούτε οικονομικό, είναι απόλυτα περιβαλλοντικό. Αφορά τη φύση και το βιασμό που δέχεται από την αλαζόνα και ισοπεδωτική εξουσία, κάθε μορφής, που εισάγει τον τεχνοπολιτισμό της, για την ακρίβεια τον τεχνοκανιβαλισμό της, σε απάτητα από τον άνθρωπο βουνά, σε σχεδόν παρθένα δάση και εδάφη, σε προστατευμένες περιοχές αναπαραγωγής και καταφυγίων της άγριας ζωής. Εισβάλει εκεί που είναι όχι απλά ανεπιθύμητος, αλλά εχθρός. Εχθρός, γιατί πρεσβεύει και αναπτύσσει μια άλλη λογική και κατεύθυνση που δεν έχει καμμία σχέση με τη φύση και τους κανόνες της. Μια εξουσία που πιστεύει ότι με την ισχύ της και με τον παρά της θα κάμπτει και θα εξαγοράζει διαρκώς τις συνειδήσεις των ανθρώπων. Τάζοντας θέσεις εργασίας, εύκολο χρήμα στους ντόπιους χωματουργούς, αντισταθμιστικά οφέλη στους δήμους, χορηγίες στους τοπικούς συλλόγους και στις δημοτικές εταιρίες πολιτισμού, αθλητισμού κ.λπ. Όσο αυτές οι πόρτες είναι ανοικτές τόσο θα πυροδοτούνται από την εξουσία «εμφύλιες» διαμάχες. Επειδή αυτό το σκηνικό προσπαθούν να στήνουν πάντα και παντού, είτε αφορά εξορύξεις είτε ΑΠΕ, διεμβολίζοντας έτσι το ντόπιο πληθυσμό με χρήμα και υποσχέσεις. Και όταν αυτά δεν είναι ικανά μέσα επιστρατεύονται οι παρατρεχάμενοι της εξουσίας και τα ΜΑΤ.
Πρόσφατα ο Περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας, κ. Φάνης Σπανός, απέστειλε έγγραφα διαμαρτυρίας σε υπουργεία της κεντρικής διοίκησης γιατί παρακάμπτεται ο λόγος των τοπικών και περιφερειακών συμβουλίων, και δεν ακούγονται οι τοπικές κοινωνίες. Πράγματι, ο λεγόμενος «νόμος Χατζηδάκη» για το περιβάλλον δίνει στην Κεντρική Διοίκηση το καρπούζι και το μαχαίρι, υποβαθμίζοντας το ρόλο των τοπικών-περιφερειακών δομών. Και αυτό έχει αμφίσημη χρήση: από τη μία η κεντρική εξουσία τελειώνει μια και καλή με χρονοτριβές και μπλοκαρίσματα των επενδύσεων από τις μελέτες και τις αποφάσεις των τοπικών εξουσιών και από την άλλη πλευρά απαλλάσσει τους τοπικούς άρχοντες από πολιτική φθορά και συγκρούσεις με τους κατοίκους-ψηφοφόρους.
Εντός, λοιπόν, του υπάρχοντος πλαισίου το ερώτημα είναι, γιατί η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας δεν γνωμοδότησε αρνητικά κάνοντας μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων; Γιατί οι Δήμοι της περιοχής άργησαν να αντιδράσουν; Απλούστατα, γιατί το έπραξαν μόνο όταν ασκήθηκαν πιέσεις από κατοίκους και πολίτες. Προσπαθούν να διαχειριστούν τις καταστάσεις και να βγούνε κερδισμένοι ή τουλάχιστον το λιγότερο χαμένοι. Και αυτό είναι κάτι που πρέπει διαρκώς να το έχουν στο νου τους όλοι οι αγωνιζόμενοι άνθρωποι. Καμμία εμπιστοσύνη σε πολιτικούς που γνωρίζουν πολύ καλά την τέχνη της εξαπάτησης, του κατευνασμού και εν τέλει της παραίτησης των απογοητευμένων ανθρώπων. Άλλωστε, εάν θέλουν πραγματικά να μπλοκάρουν τις καταστροφικές επενδύσεις ας χρησιμοποιήσουν το νομικό οπλοστάσιο και ό,τι άλλο κρίνουν απαραίτητο. Και οι, από τα κάτω, ορμώμενοι με διακριτό και ξεκάθαρο ρόλο να δείξουμε τις προθέσεις μας. Όπως έγινε πρόσφατα με τη μη τοποθέτηση ανεμολογικού ιστού μετά από σωστά σχεδιασμένη και καίρια παρέμβαση ενεργών κατοίκων της Κύμης και παρ’ ότι μπάτσοι και εταιρεία είχαν άλλες εντολές. Τα βουνά, που αναπτύσσεται μια από τις πλουσιότερες βιοποικιλότητες της ευρωπαϊκής υπαίθρου (Κοτύλαια όρη-περιοχή Κύμης), καταφύγια άγριας ζωής και δάση αισθητικού κάλλους (Στενή – Δίρφυς), δεν θα τα καταλάβουν, τουλάχιστον αμαχητί, οι σύγχρονοι τυμβωρύχοι.
Πρόσφατα δημοσιεύθηκαν τα αποτελέσματα έρευνας που χρηματοδοτήθηκε από το υπουργείο Περιβάλλοντος με τίτλο «ΑΣΠΗΕ και Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης: βέλτιστη προσέγγιση ως προς την κατάτμηση και την αλλαγή χρήσης γης». Ανάδοχος φορέας υλοποίησης το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων με υπεύθυνη καθηγήτρια την κυρία Βασιλική Κατή. Τα βασικά σημεία, λοιπόν, της έρευνας είναι η υπονόμευση της βιοποικιλότητας μέσω της κατάτμησης ενιαίων εκτάσεων γης που απαιτείται για τη διάνοιξη δρόμων και τη κατασκευή οδικών δικτύων. Για την εγκατάσταση ΑΠΕ είναι αναγκαίες μεγάλες εκτάσεις γης οι οποίες επίσης, όμως, είναι αναγκαίες για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται: «η πιθανότητα να βρισκόμαστε σε ένα χερσαίο τμήμα γης που να απέχει πάνω από ένα χλμ. από τον πλησιέστερο δρόμο είναι μικρότερη του 5%»! Και όπως, οι επιτροπές περιβάλλοντος της ΕΕ γνωρίζουν, η αλλαγή χρήσεων γης είναι η σοβαρότερη αιτία για την απώλεια της βιοποικιλότητας θέτοντας ταυτόχρονα ως στόχο τη μη καθαρή αύξηση της τεχνητής γης μέχρι το 2050.
Επί πλέον, οι μελετητές ορίζουν μια «ζώνη αποκλεισμού» αιολικών επενδύσεων η οποία περιλαμβάνει το 58,6% της επικράτειας και αφορά περιοχές ΝATURA, ζώνες χαμηλού και πολύ χαμηλού κατακερματισμού του φυσικού τοπίου. Όπως επισημαίνουν, το επιτρεπτό 41,4% είναι υπεραρκετό για να καλύψει τους στόχους παραγωγής ενέργειας μέχρι το 2030. Συνεπώς, όταν οι πολιτικοί αναφέρονται στην κλιματική αλλαγή και ως μέσα αντιμετώπισής της επικαλούνται την παραγωγή πράσινων ΑΠΕ, κοινώς, μας κοροϊδεύουν αφού χρηματοδοτούμενες κρατικές μελέτες υπερτονίζουν τη διατήρηση της βιοποικιλότητας ως σημαντικότερης αναγκαιότητας. Απλά η «πράσινη» ενέργεια είναι ένα νέο αφήγημα για επενδύσεις με κρατικές χρηματοδοτήσεις μέσω επιδοτήσεων, ώστε τα γνωστά «τζάκια» να συνεχίζουν να βγάζουν εύκολο χρήμα.
Απαξιώνονται, έτσι, αρχαιολογικοί χώροι και μνημεία πολιτισμού στη νότια Εύβοια, μνημεία παγκόσμιας άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, όπως έχουν αναγνωριστεί οι ξερολιθιές στις Κυκλάδες, τα προστατευόμενα είδη πτηνών όπως ο σπιζαετός σε διάφορες περιοχές του ελλαδικού χώρου. Το τελευταίο έχει ενδιαφέρον, διότι εκτός από τους διαχειριστές της εξουσίας και τους πλασιέ των εταιριών έχουμε να αντιμετωπίσουμε και κάποιους μελετητές της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας, που αποφαίνονται ότι μια φωλιά σπιζαετού 600 μέτρα μακριά από ανεμογεννήτριες δεν κινδυνεύει ούτε το είδος του ούτε ο βιότοπος του (εφσυν, σελ.108, 24.12.20). Έτσι, προσφέρονται επιχειρήματα στον υφυπουργό Περιβάλλοντος Γ. Αμυρά να δηλώσει επιπροσθέτως ότι: «η ύπαρξη ευρωπαϊκού προγράμματος Life για την προστασία του σπιζαετού δεν αποκλείει την ταυτόχρονη αδειοδότηση ΑΠΕ στις περιοχές Φραγκάκι της Άνδρου». Εύγε!
Η Εύβοια ήδη προσφέρει άνω του 40% της συνολικής αιολικής ενέργειας της χώρας λόγω του πλούσιου αιολικού δυναμικού που διαθέτει και της γειτνίασης της με την Αθήνα και το χαμηλό κόστος διασύνδεσης δικτύου. Χωροταξικά ακόμη το κράτος δεν έχει ορίσει τελειωτικά τις περιοχές ΑΠΕ για λόγους ελέγχου και χειρισμού των δυνητικών εγκαταστάσεων. Ενώ φυσικά δεν θα εξέλειπε και η διαπλοκή από τα πάρτι εκατομμυρίων που παζαρεύονται. Η αδελφή του πρωθυπουργού Αλεξάνδρα Μητσοτάκη δημιούργησε την εταιρεία «Συγκλίσεις» η οποία χρηματοδοτείται από το Πράσινο Ταμείο με 130.000€ με σκοπό την «αναστροφή του αρνητικού κλίματος που έχει δημιουργηθεί στην Ελλάδα για τα αιολικά» και να αποσοβήσει το ενδεχόμενο παραπομπής της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο εξαιτίας παρανομιών που έχουν καταγγελθεί! Ενώ η προϊσταμένη της νομικής υπηρεσίας της ΡΑΕ, κυρία Γρουζή, είναι σύζυγος του υπουργού Επικρατείας κ. Γεραπετρίτη και κόρη αντιπροέδρου εταιρείας κατασκευής ΒΑΠΕ. Τι μικρός που είναι ο κόσμος!
Η όρεξη των μεγάλων εταιρειών καλά κρατεί και μετά τα βουνά θέλουν να επεκταθούν και στις θάλασσες με εγκαταστάσεις πλωτών αιολικών πάρκων. Άλλωστε ο αρμόδιος υπουργός κ. Σκρέκας τούς υποσχέθηκε ότι μέχρι τον προσεχή Ιούνιο το αντίστοιχο θεσμικό πλαίσιο θα είναι έτοιμο. Χωροθέτηση, αδειοδότηση και αποζημίωση παραγόμενης ενέργειας δηλαδή. Κεφάλαια που προορίζονταν για εξορύξεις κατευθύνονται στα υπεράκτια αιολικά πάρκα αλλά και στο υδρογόνο, μια αγορά για την οποία η ΕΕ έχει δεσμεύσει 500 δις ευρώ. Όλα τα κοράκια έχουν πάρει θέση μάχης για τα ευρωπαϊκά πακέτα αφού τα δις είναι πάρα-πάρα πολλά. Και γι’ αυτό η αντιπαράθεσή μας μαζί τους πρέπει να είναι πολύμορφη και πολυμέτωπη γνωρίζοντας, εκ των προτέρων, ότι έχουμε να αντιμετωπίσουμε «οικογένειες» και εταιρείες με πολύ μεγάλο ΑΕΠ. Πανίσχυρους και «βρώμικους». Αλλά είναι μια μάχη που οφείλουμε να τη δώσουμε όχι μόνο για λόγους κληροδοτικούς αλλά και της δικής μας αξιοπρέπειας. Αέρα στα πανιά μας, λοιπόν!
Αναρχικός Πυρήνας Χαλκίδας
ΠΗΓΗ: anarchypress.wordpress.com